Jętki (łac. Ephemeroptera)
Jętki to piękne i często imitowane przez muszkarzy owady, których długość wynosi od około 3 do 40mm. W Polsce występuje około 120 gatunków.
Jętki składają jaja:
- w czasie lotu samica dotykając powierzchnię wody końcem odwłoka uwalnia jaja niewielkimi partiami
- uwalniając w powietrzu wszystkie jaja
- wykorzystując wystający przedmiot, reszta jak w pierwszym przypadku
- samica wchodzi do wody i składa jaja na dnie
- samica siada na wodzie i uwalnia jaja
Larwy wylęgają się po kilku dniach lub po długiej przerwie (w następnym roku). W okresie wzrostu linieją, wtedy też są jaśniejsze lekko przeźroczyste. Natomiast u wyrośniętych larw (zwanych nimfami) wyraźnie widoczne są zalążki skrzydełek.
Przeobrażenie następuje na kilka sposobów:
- nimfa podpływa do powierzchni i poprzez szczelinę w skórce subimago wychodzi na powierzchnię (większość jętek)
- nimfa wychodzi z wody wykorzystując do tego kamień czy inny wystający przedmiot i na lądzie zrzuca wylinkę
oraz subimago opuszcza wylinkę larwalną pod wodą, unosi się do powierzchni i wychodzi na ląd wykorzystując do tego wystający przedmiot.
Czas życia subimages, czyli okres przeobrażenia w imago bywa różny w zależności od rodziny, ale jest to zwykle około 24-36 godzin. Czas ten jest dodatkowo uzależniony od warunków atmosferycznych (temperatura, wilgotność) i może być różny.
Główne rodziny:
-
Baetidae
-
Caenidae (znikome znaczenie dla ryb łososiowatych w Polsce)
-
Ephemerellidae
-
Ephemeridae
-
Heptageniidae
-
Leptophlebiidae
-
Oligoneuriidae
źródło Co zjada pstrąg?, aut. Stanisław Cios
opracowanie Krystian Niemy
umieszczone za zgodą autora